Kaynak: http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/05163a0f0f128e4_ek.pdf
İnşaat teknolojilerindeki gelişmeler ve yapılan binalarda pomza, perlit, ytong, gazbeton vb. hafif malzemelerin, yaygın olarak kullanılmasıdır. Hafif malzemeler bina yükünü önemli oranda azalmaktadır, Diğer yandan depremin oluşturduğu yatay ve düşey yöndeki şiddetli sarsıntılar, boşluklu malzemeler tarafından emilmekte dolayısıyla bina sallanmakta ancak yıkılmamaktadır. Yeni İnşaat teknolojilerinde binaların hatta çok katlı dev gökdelenlerin yükü çelik yapı sistemlerine dağıtılmakta duvar, bölme, tavan, taban ve sıvalarda hafif yalıtımlı yapı malzemeleri kullanılmaktadır. Böylece demir, çimento gibi ağır malzemelerin az kullanılması nedeniyle binalar ağır yüklerden kurtulmaktadır. Böylece binalar kendi ağırlıklarıyla ezilmemekte ve depremin yıkıcı zararları azalmaktadır,
MTA Genel Müdürlüğü 1977 yılında 1.Ulusal Perlit Kongresi’ ni yapmıştır. Hafif yapı malzemelerinin ülke ekonomisi açısından önemi tartışılmış ve perlit sektörün temsilcileri ile birlikte kamuoyuna tanıtılmıştır, 1987 yılında pomza raporlarında konunun önemi deprem ve ısı tasarrufu yönüyle ele alınmıştır, 12-13 Nisan 1999 yılında “jeoterma! enerji ve hafif yalıtımlı yapı malzemeleri sempozyumu” düzenlenmiş ve hafif yapı malzemelerinin enerji tasarrufu ve deprem bölgelerinde kullanımı- nın önemi tartışılmıştır.
Ancak tüm bu çabaların yeterli olmadığını sempozyumdan 128 gün sonra yaşadığımız ve ardarda gelen 19 Ağustos ve 12 Kasım depremleri göstermiştir. Bu anlamda binalarda hafif yapı malzemelerinin kullanılmasının önemi konusunda sü= rekli eğitim, sempozyum ve konferanslar yanında yasal tedbîrler ve teşviklere de ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
Depremlerde yıkılan ve yerine yapılan binaların maliyetleri ve İnsan kayıpları düşünüldüğünde “Gerçek Toplumsal Zararlarımızın” ne kadar bü= yük olduğu tahmin edilebilir.
Diğer önemli nokta ise hafif,yapı malzemeleri kullanılan binaların ısıtma ve soğutma giderlerinde %50iere varan enerji tasarrufu sağlanmasıdır, Pomza, perlit, ytong, gazbeton, vermikülit vb, hafif yapı malzemelerini ithal ederek kullanan İsveç, Norveç gibi soğuk ülkelerde bile bir konutun ısıtma maliyeti Türkiye’deki eşdeğer konutun ısıtma maliyetinin yarısından azdır. Bu çarpıcı örnek ısı ve enerji tasarrufu yönüyle de konunun önemini ortaya koymaktadır,
Dünyada olduğu gibi ülkemizde de toplam enerjinin önemli bir kısmı konut ve binaların ısıtılmasında ve soğutulmasında kullanılmak- tadır.Türkiye’de elektrik kullanan 25,000.000 civarında konut vardır. Bu konutların tamamında yalıtımlı ha= fif yapı malzemeleri kullanılmış ve iyi bir yalıtım yapılmış olsaydı ülkemizin ısınma ve soğutma nedeniyle her yıl yapacağı enerji tasarrufu 10 milyar dolar civarında olacaktı. Bu rakam enerjiyi verim» siz kullanmamız nedeniyle kaybettiğimiz önemli bir kaynaktır.
Anadolu insanı aslında hafif yalıtımlı yapı malzemelerini antik çağlarda keşfetmiştir, Ege ve Akdeniz’deki birçok depremlere direnerek günümüze kadar gelen tarihî yapılarda kullanılan Horasan çimentosu pomza ve kireç karışımından İmal edilmiş bir nevi hafif çimentodur.
5,7 milyar ton perlit, 1.5 milyar m3 pomza rezervîyle Dünyanın en zengin yataklarına sahip olan ve deprem kuşağında bulunan ülkemizde ise maalesef bu hammaddelerin yeterince kullanıldığı söylenemez. Rezervlerimizin büyüklüğünü bir baş- ka şekilde İfade edersek: Türkiye’nin bütün binalarını pomza agregalı malzemeden yapmamız durumunda pomza kaynaklarımız yeterdi. Pomza yerine perlit agregaİ! çimento kullanmamız durumunda perlit rezervlerimizin sadece 24’te birini kullanmış olurduk, Pomza ve perlit rezervlerimiz büyüklüğü yanında çok iyi bölgesel dağılıma da sahiptir.
Enerji tasarrufu yada enerjinin verimli kullanılmas^depremin yıkıcı ve kaynakları yok edici etkilerinin azaltılması, toplumsal refah, çevreyi koruma bilinci ve enerji kaynaklanmızın sınırlı olması nedeniyle hafif yalıtımlı yapı malzemelerinin kullanımlarının yaygınlaştırılma- sının önemi ve ihtiyaç duyulan tedbirler:
Değişik agregalardan üretilen betonların yoğunluğu, birim hacim ağırlığı, basınç dayanımı ve ısı iletkenlikleri aşağıda verilmiştir.
Tablodan görüldüğü gibi Kum-çakıl agregalı betonundan, Pomza agregalı beton 1/4, perlit agregalı beton İse 1/6 oranında daha hafiftir. Sıvada da benzer durum vardır.
10 katlı ve 40 daireli bir yapıda hafif malzeme kullanarak sağlanacak sıva tasarrufu 104 m3 olup binada 230 tonluk hafiflik sağlanabilmektedir. Sonuç: Hafif yapı malzemeleri kullanarak binaların ölü yükünü % 67 oranında azaltmak mümkündür.
Yapı malzemelerinin ısı İletkenliği, enerji tasarrufu yönünden çok önemlidir, Aynı tabloda görüldüğü gibi normal betona göre pomzalı beton 7 kat, perlitîi beton ise 10 kat daha iyi yalıtkandır, Ankara’da farklı malzemelerden yapılan gözlem evlerinin kışlık yakıt sarfiyatları elektrik ve fuel oil cinsinden hesaplanmış ve aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir.
Sonuç: Hafif yalıtımlı yapı malzemeleri kullanarak binaların ısınma (soğutma) maliyetleri % 50 oranında azaltabilmektedir.
Kaynak: http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/05163a0f0f128e4_ek.pdf